“Als kind in de jaren tachtig groeide ik op met de dreiging van de Sovjet-Unie, de Koude Oorlog en de wapenwedloop. Samen met 550.000 anderen demonstreerde ik in 1983 op het Malieveld tegen kernwapens. Ik herinner me de sfeer nog goed: angst en onrust hingen in de lucht. Toen de dreiging uiteindelijk verdween, met de val van het Sovjetimperium, was iedereen opgelucht.

Hier in Europa hebben we decennialang in vrede geleefd. En het is ons ook economisch voor de wind gegaan. Maar nu, als volwassene in 2025, hoor ik de verontrustende taal van toen opnieuw. Gezien de omstandigheden in de wereld is het duidelijk dat Europa een inhaalslag moet maken op defensiegebied, om zichzelf te kunnen verdedigen. Maar ik ben van mening dat private beleggers daar geen rol in horen te spelen. Ik wil hen op drie belangrijke zaken wijzen.

1. De Europese wapenindustrie heeft geen gebrek aan investeringen 

De Europese wapenindustrie kampt niet met een tekort aan financiering. Wat ze nodig hebben, zijn overheidscontracten. Stefano Pontecorvo, bestuursvoorzitter van Leonardo, één van Europa's grootste wapenproducenten, benadrukte dit onlangs in een panel georganiseerd door de Europese Investeringsbank. "We hebben uw geld niet nodig", zei hij. "Geef ons contracten en blaas de toeleveringsketen nieuw leven in."

Een andere belangrijke speler in de defensie-industrie is Frank Thiser, CFO van dronefabrikant Quantum Systems. Hij bevestigt dat een gebrek aan schaalgrootte en vraag vanuit de overheid het grootste probleem is, niet een gebrek aan particuliere investeringen.

Dit laat zien dat overheden de hoofdrol moeten spelen in het waarborgen van onze veiligheid. Als particuliere belegger is het niet nodig om te investeren in de wapenindustrie.

2. Integreer sociale factoren in risicobeheer, om toekomstige conflicten te voorkomen 

Om toekomstige conflicten te voorkomen, moeten we sociale factoren integreren in ons risicobeheer. Overheden en beleggers hebben verschillende rollen als het gaat om oorlog en conflict. Terwijl overheden verantwoordelijk zijn voor het waarborgen van ons algemene welzijn en het verdedigen van onze vrijheid, moeten beleggers en vermogensbeheerders zich richten op de welvaart en winstgevendheid van de economie op de lange termijn. 

Stel jezelf als belegger dan ook de vraag: "Draag ik mogelijk bij aan conflicten door bijvoorbeeld menselijke waardigheid te negeren of ongelijkheid te vergroten?" Elke investeringsbeslissing die we nemen heeft impact - positief of negatief. Van textielketens die hun kledingproductie uitbesteden naar lagelonenlanden tot fabrikanten van elektrische auto's die afhankelijk zijn van kobalt- en lithiumwinning. Als je de impact die je maakt niet duidelijk in kaart kunt brengen, kun je het risico niet goed inschatten. Dan is de kans groot dat het geen goede investering is.

Als een investering bijdraagt aan ongelijkheid legt deze mogelijk de basis voor toekomstig populisme, opstand en conflicten. Wanhopige en getraumatiseerde mensen zonder rechten en met niets te verliezen worden niet geboren, ze worden gecreëerd. Je hoeft geen genie te zijn om te zien hoe decennia van ongelijkheid hebben geleid tot opstand en bloedvergieten. Dit probleem wordt nog eens verergerd doordat 360 miljoen klimaatmigranten noodgedwongen naar andere gebieden moeten verhuizen, wat de sociale spanningen en het anti-immigratiesentiment verder aanwakkert.

De klimaatcrisis is een van de belangrijkste oorzaken van conflicten en maatschappelijke risico's. Door de belangen van het mondiale zuiden stelselmatig te negeren, heeft het kapitalistisch systeem voor ernstige sociale schade gezorgd, vooral aan degenen die er nauwelijks van hebben geprofiteerd.

3. Investeer in vrede en waardigheid

De wereld heeft behoefte aan vreedzame en winstgevende investeringen die vrede en waardigheid bevorderen. Het goede nieuws is dat er honderden – zo niet duizenden – verschillende investeringsmogelijkheden zijn die marktconforme rendementen opleveren en daarnaast vrede en menselijke waardigheid bevorderen.

Voorbeelden hiervan zijn lokale oplossingen voor groene energieopwekking en -opslag die onze energieafhankelijkheid verminderen, of coöperatieve structuren die niemand achterlaten in de energietransitie. Denk ook aan betaalbare huisvesting, schoonwateroplossingen en toegang tot financiële diensten - allemaal sectoren waarin geïnvesteerd kan worden.

Vrede en waardigheid nemen vele vormen aan. Wanneer het gaat om het versnellen van de energietransitie - die natuurlijk nauw verbonden is met het verminderen van wereldwijde milieurampen en conflicten - hebben we gemerkt dat inclusie het beste werkt. Wanneer ontwikkelaars samenwerken met lokale gemeenschappen en iets teruggeven, zijn de resultaten beter.

Investeren in vrede

De NAVO-top zal zeker benadrukken dat we eenheid nodig hebben. En dat we bij onze leest moeten blijven. Laat de overheid voor contracten zorgen.  En laten wij investeren in een eerlijke en vreedzame economie. In de jaren tachtig overwonnen onze ouders de dreiging van oorlog. Nu is het onze tijd om in actie te komen. We moeten ons geld afstemmen op onze doelen en investeren in vrede.