Harmanny zag de verkoop van zonnepanelen eigenlijk in de tweede helft van 2023 al afnemen. “We verwachtten toen dat het begin 2024 wel weer zou aantrekken, maar dat viel tegen.” Hij ziet meerdere redenen voor de neerwaartse trend. Zo zorgden de torenhoge energieprijzen na de invasie van Oekraïne voor een soort ‘shockeffect’ bij woningeigenaren. “Het is een heel gek effect. De energieprijzen zijn momenteel nog steeds hoger dan voor de oorlog. In die zin is het juist een goed idee om nu te investeren in zonnepanelen”, zegt hij. “Maar omdat de energieprijzen nu stukken lager liggen dan vlak na de Russische invasie, zien woningeigenaren de noodzaak even niet.”

Wat ook meespeelt: de innovatieve voorhoede in Nederland, ofwel de groep die relatief snel inspeelt op technologische ontwikkelingen en trends, heeft inmiddels wel zonnepanelen op hun dak. Ook politici in Den Haag werken niet mee, vervolgt Harmanny: “Die roepen weliswaar dat de energietransitie belangrijk is, maar het huidige beleid en de plannen voor de toekomst spreken dat op alle mogelijke manieren tegen.”

Salderingsregeling afgeschaft

Een perfecte storm dus, van allerlei trends en ontwikkelingen, die de dalende verkoop van zonnepanelen verklaren. De belangrijkste oorzaak is echter het definitief afschaffen van de salderingsregeling in 2027, stelt Harmanny. “En dan heb je ook nog de energieleveranciers die tegenwoordig een heffing rekenen op het terugleveren van zonne-energie. Dan lijkt de aanschaf van zonnepanelen ineens een stuk minder interessant.”

Harmanny geeft toe dat de afschaffing van de salderingsregeling zonnepanelen financieel gezien minder aantrekkelijk maken. “Maar het is en blijft een goede investering, óók in financieel opzicht.” Volgens Harmanny zijn er drie redenen waarom het slim is om zonnepanelen op je dak te hebben:

1. Energie-onafhankelijkheid: “Met zonnepanelen op je dak ben je minder afhankelijk van netbeheerders en energieleveranciers. Je wekt een deel van je elektriciteitsbehoefte immers zelf op.”
2. Duurzaamheid: “De energie die je met zonnepanelen opwekt, is niet alleen duurzamer dan fossiele energie. Het is ook duurzamer dan bijvoorbeeld de groene stroom die uit Noorwegen komt. Tijdens het transport gaat een aanzienlijk deel van die energie namelijk verloren. Bij de zonnepanelen op je dak is daar nauwelijks sprake van. Ook als je het niet zelf gebruikt, want dan gaat de zonnestroom gewoon naar de dichtstbijzijnde buur zonder zonnepanelen.”
3. Financiën: “Mede door de salderingsregeling hadden zonnepanelen een interessante terugverdientijd van ongeveer 6 jaar, terwijl zonnepanelen ongeveer 25 jaar meegaan. De resterende jaren profiteer je dus van gratis energie.”

Zonnepanelen: nog steeds een goed idee?

Je kan namelijk nog steeds fors besparen met zonnepanelen op je dak, stelt Harmanny, ook als de salderingsregeling er straks niet meer is. Ten eerste brengt de dalende verkoop een zilveren randje met zich mee voor woningeigenaren: de prijzen van zonnepanelen zijn fors gedaald. “Wat dat betreft is nu juist een goed moment om in te stappen.”

Ten tweede bespaar je ook na de afschaffing van de salderingsregeling met zonnepanelen op je dak. Harmanny laat er een rekensommetje op los: “Eerst even de huidige situatie, mét salderingsregeling. Laten we uitgaan van een initiële investering van 5.000 euro, een zonnepanelensysteem dat 4.000 kWh per jaar opwekt, een stroomprijs van 30 eurocent per kilowattuur en terugleverkosten van 12 eurocent per kilowattuur. Als je 30 procent van de stroom die jouw zonnepanelen opwekken zelf gebruikt (wat realistisch is), bespaar je in de huidige situatie 864 euro per jaar. Dan heb je de zonnepanelen in minder dan 6 jaar terugverdiend.”

De situatie na 2027 is net even anders: de salderingsregeling valt weg, de terugleverkosten ook en de stroomprijs ligt waarschijnlijk iets hoger: 35 eurocent per kilowattuur (gebaseerd op de trend van stijgende energieprijzen van de afgelopen jaren, red.). “In die situatie kom je uit op een totale besparing van 560 euro per jaar, omdat je 30 procent van de opwekte zonne-energie zelf gebruikt en nog steeds een kleine vergoeding krijgt voor het terugleveren van de rest”, aldus Harmanny. “Je verdient vanaf 2027 dus 300 euro per jaar minder, zo zou je dat kunnen zien. Maar je kan ook zeggen: ‘Met een investering van 5.000 euro verdien ik straks nog steeds 560 euro per jaar.’”

Zo haal je meer uit je zonnepanelen

Daar komt bovenop dat je aan verschillende knoppen kan draaien om die jaarlijkse opbrengsten te verhogen. Gelijktijdigheid is wat dat betreft de sleutel, zegt Harmanny. Ofwel energie gebruiken op de momenten dat je zonnepanelen energie opwekken. Die energie is immers gratis. “Als je een elektrische auto hebt, wordt het vanaf 2027 bijvoorbeeld veel interessanter om die op te laden als de zon schijnt. Als je die zoveel mogelijk met je eigen zonne-energie oplaadt, bespaar je gemakkelijk honderden euro’s per jaar. En als je je was- en vaatwasmachine regelmatig op zonne-energie laat draaien, bespaar je ook zo 100 euro per jaar.”

De opkomst van thuisbatterij

Door aan de voorkant extra te investeren, kan je de gelijktijdigheid (en dus de jaarlijkse opbrengsten) nog verder verhogen. Harmanny verwacht dat dit steeds meer de norm wordt, zeker als de salderingsregeling straks is afgeschaft. “Nu kopen mensen een set zonnepanelen met een omvormer. Straks schaf je een totaalpakket aan, compleet met thuisbatterij en energiemanagementsysteem. De initiële investering zal dan rond de 9.000 euro liggen, maar de jaarlijks opbrengsten stijgen dan naar bijna 1.200 euro. Dat komt vooral door de thuisbatterij. Die zorgt er immers voor dat je de energie van jouw zonnepanelen optimaal benut.”

Harmanny verwacht dan ook een enorme run op thuisbatterijen in de nabije toekomst. Dat gebeurde in België namelijk ook, toen daar het Belgische equivalent van de salderingsregeling werd afgeschaft. “De thuisbatterijen waren niet aan te slepen en er ontstonden al snel wachttijden van een half jaar tot een jaar. Ik verwacht dat dit vanaf volgend jaar (als de afschaffing van de salderingsregeling eenmaal in zicht komt) in Nederland ook gebeurt.”