Van een spontaan idee tijdens een spelletjesavond, naar een gedeelde woning op het platteland met een gezamenlijke hypotheek. Chantal van der Leest, haar partner Peter, en hun vrienden Simon en Irene wisten dit plan te realiseren. Ze kochten een ruime woonboerderij in de Achterhoek met 1,4 hectare grond en een boomgaard. Triodos Bank bood hen de mogelijkheid om met z’n vieren een hypotheek op maat af te sluiten waardoor hun droomplek gerealiseerd kon worden. Chantal: “De grootste stap was om het gewoon te doén.”

Anderhalve maand wonen Chantal en Peter nu met Simon en Irene en hun twee kinderen op de boerderij nabij het Gelderse Zutphen. Een charmante woning met oude luiken, karakteristieke deuren en een weelderige klimplant tegen de gevel. Zonder veel te hoeven verbouwen, konden de twee stellen hun woning opdelen in twee adressen om elk een eigen plek te hebben.

Als Chantal vertelt over het huis, klinken op de achtergrond vogelgeluiden. Verderop is een boomgaard met grote fruitbomen en vele bessenstruiken. Op het erf is ook een poeltje met watersalamanders en een broedend eendenpaar. “Bij de bezichtiging heb ik amper naar de woning gekeken, ik ben meteen naar buiten gegaan. In de korte tijd dat we hier wonen, heb ik al vijftig verschillende vogelsoorten gespot en absurd veel vlinders en insecten. En toen we hier aankwamen met de verhuiswagen, stonden er drie reeën op het erf om ons te verwelkomen.”

Hoe kwam dit huis op jullie pad en waarom sprak het aan?

“Heel toevallig is dit het huis waar Simon en Irene eerder hebben gewoond na hun studie en altijd heimwee naar hielden. Ze zijn hier getrouwd en hun kinderen zijn hier geboren. Hun trouwboom staat op het erf en de groeistreepjes van de kinderen staan nog op de muur. Bij toeval kwam het huis op de markt. Toen de vorige eigenaren het verhaal hoorden, hadden we meteen de gunfactor.

De voorgaande eigenaren waren bezig met duurzaamheid - heel fijn, want daar hoefden wij dus niets meer aan te doen. Het is een oude boerderij van voor 1907, maar het heeft een A++ label. Onder andere dankzij een warmtepomp met een gesloten lus, 100 meter in de grond voor aardwarmte. Daarnaast beschikken we over een zonneboiler en -collectoren, zonnepanelen, geïsoleerd dak, ramen en kierdichting, en duurzaam geïsoleerde muren met cellulose en leem, en wandverwarming.”

Waar kwam het idee vandaan om samen met je vrienden een huis te kopen?

“Peter en Simon kennen elkaar al 27 jaar, nog uit hun studententijd. We komen regelmatig samen om te eten en spelletjes te doen en op een van die avonden liet Peter vallen dat wij graag ergens zouden wonen met een stuk grond om ons eigen voedsel te telen in een moestuin en voedselbos en de biodiversiteit te vergroten. ‘Dat willen wij ook!’, zeiden Simon en Irene.

Het leek ons gezellig én praktisch om het samen te doen. Een flinke lap grond zou helpen om alle plannen te kunnen realiseren. Dat is voor twee personen vaak te duur. Het was een wild plan om samen een object te zoeken, maar al vrij snel bleek het nog te realiseren ook.”

Hoe kwam je daar achter? En wat waren de eerste stappen die jullie ondernamen?

“Ik vertelde iedereen over onze plannen en zo kwam ik toevallig in contact met mensen die ook met z’n vieren een dubbele boerderij hadden gekocht. Zo wist ik dat het mogelijk was. Van idee tot verhuizen heeft bij ons anderhalf jaar geduurd. We zijn gewoon op Funda gaan kijken en focusten ons meer op het perceel dan op het huis vanwege de wens voor het voedselbos en een moestuin. Ook was het belangrijk dat het huis goed op te delen zou zijn in twee woningen.

In de tussentijd zijn we met verschillende banken gaan praten. Bij een aantal banken kregen we botweg ‘nee’ te horen, anderen keken enkel naar de twee hoogste inkomens en wilden niet alle vier de inkomens meewegen. Het systeem is er vaak nog niet op ingericht om samen een huis te kopen buiten een liefdesrelatie, het valt buiten de norm.

Triodos Bank was gelukkig bereid om veel maatwerk te leveren; er werd gedacht in mogelijkheden in plaats van obstakels. Zo werd het een gelijkwaardige hypotheek voor ons allevier waarin de verschillende overwaardes en inkomens slim verwerkt zitten.”

Hoe ziet jullie hypotheek er precies uit?

“Simpel gezegd is het een hypotheek zoals je vaak bij stellen ziet, maar dan in vieren gedeeld in plaats van door twee. Wel hebben we per stel een hypotheek op maat waarin de verschillende overwaardes van onze vorige huizen zijn verwerkt. Die wilden we niet op een grote hoop gooien, dus elk hypotheekdeel is apart afgestemd. Degene die meer inlegt, hoeft dus ook minder af te lossen. We zijn ook geen fiscale partners met z’n vieren, enkel met onze eigen levenspartner.

Het voorhuis waar wij wonen is iets meer waard dan het woondeel van Simon en Irene. Zij kwamen een slaapkamer tekort en er was een bouwdepot nodig om een extra kamer op de vide te realiseren. We besloten mee te betalen aan het bouwdepot, omdat daarmee het gehele object meer waard wordt. Er blijven natuurlijk risico’s aan zo’n constructie kleven, maar het helpt als je elkaar wat gunt en coulant bent.”

Welke risico’s heb je het dan over?

“Net als bij een gewone hypotheek is er het risico dat iemand overlijdt of zijn of haar baan verliest, maar het grootste risico is dat een van beide stellen uit elkaar gaat. Omdat we allemaal een vierde deel van de hypotheek op onze naam hebben staan, zal degene die uit de relatie stapt ofwel uitgekocht moeten worden, of vervangen moeten worden. Lukt dat niet, dan moet het object verkocht worden en dat heeft gevolgen voor iedereen in plaats van eentje bij een klassieke hypotheek. Dat is dus net wat ingrijpender.

Verder is het belangrijk dat je goede afspraken met elkaar maakt om ruzie te voorkomen. We hebben dan wel per stel een eigen woondeel, maar we zijn allemaal eigenaar van de gebouwen, het erf, zonnepanelen, een wateraansluiting, noem maar op. Afspraken variëren van wie de eieren van de kippen krijgen, tot aan hoe je de privacy onderling bewaakt. Dat gaat bij ons heel goed en ook wel organisch, maar voor de zekerheid hebben we regelmatig een vergadering.

Triodos Bank heeft ook een handig document met allerlei standaardvragen en afspraken die je met elkaar moet maken. Dat hebben we als leidraad gebruikt en blijven we aanvullen. Online kwam ik ook nog een bestand tegen voor woongroepen, daar hebben we inspiratie uit gehaald. Zoals wat we betalen met de huisrekening, wat er op slot moet en hoe, of we een eigen brievenbus hebben en wie er voor de dieren zorgt. We hebben ook advies ingewonnen bij een notaris gespecialiseerd in woongroepen, die gaf aan dat ons document met afspraken op papier voldoende is en juridisch geldig, dus dat is fijn.”

Wat zijn de voordelen van samen een huis kopen?

“Het grootste voordeel op de woningmarkt is dat je met meer personen een hoger budget hebt. Dat vergroot je opties en brengt objecten in beeld die je als stel alleen nooit had kunnen betalen. Als je een groot perceel wilt met een moestuin en veel natuur, is het ook fijn dat je het werk kunt verdelen over meerdere volwassenen.

Verder vonden wij het erg prettig dat iedereen weer ergens anders goed in is en dat voor zijn rekening kan nemen. Waar de een graag fysiek op het erf werkt, vindt de ander het weer leuk om financiële zaken of belangrijke afspraken uit te zoeken. Je vult elkaar echt aan en verlicht samen de lasten.”

En wat waren de grootste uitdagingen voor jullie?

“Wij maakten ons het meeste zorgen of de hypotheek en administratie wel op tijd rond zouden komen. Wat als er toch nog een belangrijk document ontbrak? Daar hadden we wel stress van. De deadline van het voorbehoud van financiering verstreek en we moesten uitstel vragen. Daar werden we zenuwachtig van, maar alles kwam gewoon goed.

Verder was in het begin de uitdaging om een hypotheekverstrekker te vinden die in mogelijkheden dacht. We hebben ons gelukkig nooit laten afschrikken door aanbieders die zeiden dat het niet kon. Het belangrijkste was doorzettingsvermogen, geduld, en een beetje geluk.”

Wat zou je anderen aanraden die hetzelfde ambiëren?

“Mijn belangrijkste advies is om ruimhartig te zijn. Besef dat je met elkaar in hetzelfde schuitje zit. Voor iedereen is het spannend om een huis te kopen, maar je doet het samen. Veel empathie helpt daarbij, en je realiseren dat er ook dingen mis mogen gaan. Verder is het belangrijk om ook plezier met elkaar te blijven hebben. Niet enkel taakjes verdelen, maar nog steeds leuke dingen blijven doen met elkaar zoals die spelletjesavond. Wij zien elkaar bijna elke dag en hebben veel informele overlegjes over dingen die spelen, maar drinken in het weekend ook samen biertjes bij de vuurpit en dat is ontzettend gezellig.

Ik denk dat dit de toekomst is. Hier om ons heen zijn veel boerderijen waar oude mensen wonen en hun kinderen willen of kunnen die niet altijd overnemen. Met de toenemende vergrijzing en krapte op de woningmarkt, zijn constructies zoals een gedeelde hypotheek een mooie manier om meer woonwensen mogelijk te maken.”